برگزاری اولین مزایده واگذاری باند فرکانس برای توسعه 5G

به گزارش پیوست، در این نشست که صبح امروز (۲۷ بهمن ماه) در جریان نمایشگاه اینترنت اشیا برگزار شد. نسترن محسنی، معاون امور رادیویی سازمان تنظیم مقررات از اهمیت واگذاری فرکانس ۳۵۰۰ به‌عنوان باند طلایی 5G  سخن گفت و معاون فنی همراه‌اول و مدیرعامل رایتل نیز با اعلام آمادگی برای توسعه و راه‌اندازی شبکه 5G با برگزاری مزایده به شکل پیشنهادی رگولاتور مخالفت کردند. تقسیم‌بندی جغرافیایی کشور برای دو همراه اول و ایرانسل و همچنین هماهنگ‌سازی و استفاده از بستر این دو اپراتور توسط رایتل از پیشنهاد‌های مدیرعامل رایتل در این نشست بود.

محسنی، معاون امور رادیویی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی بهترین راه برای واگذاری باند فرکانسی ۳۵۰۰ مگاهرتز برای توسعه شبکه 5G در ایران را مزایده عنوان کرد و گفت: «از آنجایی که بار اصلی ارتباطات اینترنتی کشور روی شبکه‌های موبایل است، واگذاری فرکانس ملاحظات خاصی را می‌طلبد و اگر این واگذاری با مباحث فناوری‌های نو مانند 5G همراه شود، دقت‌ها و ملاحظات مضاعف خواهد بود.»

نسترن محسنی گفت: «رگولاتوری چند ماهی است که کار تخصصی و کارشناسی روی واگذاری باند فرکانسی ۳۵۰۰ مگاهرتز برای توسعه 5G را آغاز کرده است که پس از به نتیجه رسیدن این بررسی‌ها مزایده آن برگزار خواهد شد. واگذاری فرکانس ترکیبی از باندهای مختلف است اما باند طلایی به باند ۳۵۰۰ مگاهرتز اختصاص داده شده است.»

به گفته محسنی، از آنجایی‌که دسترس‌پذیری به تجهیزات برای توسعه روی باندهای ۳۳۰۰ تا ۳۴۰۰ مگاهرتز محدود است، بهره‌مندی از این باندها به تاخیر می‌افتد و تمرکز سازمان در واگذاری باند فرکانسی ۳۵۰۰ مگاهرتز روی ۲۰۰ مگاهرتز انتهایی است.

معاون امور رادیویی سازمان تنظیم مقررات  در خصوص وضعیت واگذاری فرکانس ۳۵۰۰ اعلام کرد: «در حال حاضر ۲۰۰ مگاهرتز از باند ۳۵۰۰ در اختیار شرکت‌های ارائه کننده FWA است. از طرف دیگر با اختصاص ۶۰ مگاهرتز به پروانه‌ها عملا آن چیزی که قدرت مانور ماست ۲۰۰ مگاهرتز انتهایی یعنی از ۳۶۰۰ تا ۳۸۰۰ و ۱۰۰ مگاهرتز ابتدایی اگر روی N78 و N77 باشد است.»

او با تاکید بر اینکه رگولاتوری در واگذاری باند فرکانسی باید نقطه بهینه را پیدا کند، گفت: «امروز وقتی از 5G صحبت می‌کنیم، به چهار سال زمان تجاری نیاز داریم و تمام مطالعات و مباحث فنی روی موضوع همگرایی تاکید دارند.

محسنی افزود: برگزاری مزایده، شفاف‌سازی را به دنبال دارد و تمام باندهای فرکانسی واگذار شده در سال ۲۰۲۰ از مسیر مزایده اتفاق افتاده است و ITU نیز همین روش را توصیه کرده است.

به گفته او، یافتن ارزش واقعی طیف فرکانسی که نهایتا به یکی از ابزارهای استفاده بهینه از طیف منتهی می‌شود، موضوعی است که رگولاتوری همزمان با نگاه توانمندسازی و تشویق‌گری به آن توجه دارد.

واسطه‌گری در باند فرکانس

مرتضی طاهری‌بخش، معاون فنی همراه اول در این نشست با اعلام مخالفت همراه اول با مزایده باند فرکانسی ۳۵۰۰ گفت: «رگولاتوری واسطه‌گری در فرکانس را نباید ترویج نکند. چرا  بخاطر توزیع نادرست فرکانس عملا اپراتور باید سراغ یک اپراتور دیگر برود.»

او افزود: «به نظر من در دوران اخیر رگولاتوری قصد دارد یکی از تصمیمات بسیار حیاتی و تاثیرگذار را برای اپراتورها بگیرد. حتی پنج درصد خطا در تصمیم‌گیری رگولاتوری باعث درصد خطای بسیار بالایی در سمت اپراتور خواهد شد و به عنوان نماینده همراه اول از رگولاتوری می‌خواهم حتما از مشاوران قوی استفاده کند.»

طاهری‌بخش ادامه داد: «اکنون فضای باندهای فرکانسی ۳۴۰۰ تا ۳۶۰۰ و ۳۸۰۰ بسیار پیچیده است و عوامل فنی زیادی تاثیرگذار هستند. همه اپراتورها امروز در پشت خط مسابقه به صورت یکسان ایستاده‌اند و اگر رگولاتوری تصمیم درستی برای واگذاری باند نگیرد، ممکن است اپراتورها مجبور به جمع کردن کسب و کار خود در فناوری 5G شوند.»

او با اشاره به اینکه طی چند روز آینده شبکه تجاری و واقعی 5G همراه اول راه‌اندازی خواهد شد، گفت: «با برنامه تدوین شده در همراه اول نسبت به را‌ه‌اندازی شبکه 5G اقدام خواهیم کرد. در قدم اول هات‌اسپات، سپس مشتریان سازمانی و صنعتی و در نهایت طبق سندی که با سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نهایی شده، پوشش وسیع 5G به بهره‌برداری خواهد رسید.»

معاون فنی همراه اول با اشاره به اینکه فروشندگان تجهیزات، تولیداتی برای باندهای فرکانسی ۳۳۰۰ تا ۳۸۰۰ ندارد، گفت: «ما در همراه اول از وندورهای نوکیا، هواوی و اریکسون صحبت می‌کنیم که تجهیزاتی برای این باند فرکانسی ندارند. ضمن اینکه پهنای باند کمتر از ۸۰ مگ هیچ کارآیی ندارد.»

او با اشاره به اینکه باندهای فرکانسی ۳۴۰۰ تا ۳۴۶۰ مگاهرتز در اختیار مبین‌نت، از ۳۴۶۰ تا ۳۵۰۰ مگاهرتز در اختیار رگولاتوری، از ۳۵۰۰ تا ۳۵۴۰ مگاهرتز در اختیار فرابرد و های‌وب و از ۳۵۴۰ تا ۳۶۰۰ مگاهرتز در اختیار ایرانسل قرار دارد، گفت: «اگر همین امروز واگذاری انجام شود، قطعا با هر قیمتی که باشد ایرانسل این باند فرکانسی را می‌خرد که عدالت رقابتی بهم می‌خورد. از همین رو با برگزاری مزایده باند فرکانسی 5G موافق نیستم.»

طاهری‌بخش تاکید کرد: «اول باید نقشه انتهایی فرکانس مشخص شود و رگولاتوری سه سال به اپراتور‌ها مهلت بدهد تا کاربردهای 5G راه بیفتند.»او همچنین از مصرف روزانه ۱۳/۵ پتابایت دیتا و برقراری روزانه نیم میلیارد دقیقه مکالمه در شبکه همرا اول خبر داد.

توسعه نسل پنجم با تقسیم جغرافیایی برای اپراتورهای موبایل

مدیرعامل رایتل نیز در این نشست با اشاره به افزایش قیمت ارز در کشور شرایط اقتصادی شکننده اپراتورهای موبایل گفت: «قیمت هر گیگابایت دیتا به دو هزار تومان و متوسط درآمد اپراتورها از هر مشترک به ۲۰ هزار تومان کاهش یافته است.»

یاسر رضاخواه اعلام کرد: «اقتضای شرایط کشور به صورتی بوده که نتوانستیم تصمیم درستی بگیریم. در سال ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ روی همین فرکانس راجع به وایمکس صحبت می‌کردیم و در آن زمان با دلار هزار تومانی چند هزار دلار روی وایمکس سرمایه‌گذاری کردیم درحالی که وایمکس تکنولوژی آینده‌داری نبود اما رگولاتوری می‌خواست توسعه یابد. الان نمی‌دانیم این فناوری کجاست و مملکت چقدر از آن استفاده می‌کند. حتما کسانی از توسعه وایمکس منتفع شدند اما کشور و مردم از آن منتفع نشد.»

به گفته مدیرعامل رایتل، نیمی از برگزاری مزایده واگذاری باند فرکانسی 5G را کار درست و نیمی از آن را کار غلط توصیف کرد و گفت: «در هر صورت انجام کار نیمه غلط بهتر از انجام نشدن کار درست است.»

رضاخواه افزود: «اگر دولت به هر طریقی خسارت بازیگران قبلی دارنده پروانه در باند فرکانسی را بدهد، باز هم به نفع کشور است تا روی رنج دیگری از فرکانس برویم که قیمت آن بالا است و تجهیزات گران بخریم بعد دوباره وارد باندهای مرسوم شویم.»

او با اشاره به اینکه فرکانس‌ها دارایی‌‍‌های کشورها هستند، گفت: «در اروپا باند تلویزیون آنالوگ را برای توسعه 5G خالی کردند اما در ایران این باند دست صدا و سیما است و کسی جرات نمی‌کند حتی در مورد آن حرفی بزند. در صورتی که اگر فرکانس به صورت غلط تقسیم شود، هزینه اپراتورها سر به فلک می‌کشد و با این قیمت ارز اصلا کار اقتصادی نیست.»

رضا خواه با ارائه این پیشنهاد که به جای برگزاری مزایده واگذاری باند فرکانسی، کشور به دو منطقه جغرافیایی برای توسعه نسل پنجم شبکه موبایل تقسیم شود گفت: «فرکانس‌های موجود را باید با تقسیم‌بندی‌های ۲۰۰ مگاهرتزی به اپراتورها بدهیم و اگر هزینه سرمایه‌گذاری نداریم کشور را جغرافیایی تقسیم کنیم. نه این که رقابتی راه‌‌بیاندازیم که برنده آن با دلار و یورو ۳۰ هزار تومانی وندروهای مخابراتی باشند.» او افزود:‌ «مگر ایرانسل و همراه اول به دشمنان کشور سرویس می‌دهند که منابع فرکانسی کشور را به دلیل شرایط موجود طوری تقسیم کنیم که هیچ کدام از اپراتور‌ها برنده قطعی مزایده 5G نشوند.»

مدیرعامل رایتل با اشاره به روند واگذاری مزایده باندهای فرکانسی 5G گفت: «تنها برنده برگزاری این مزایده وندورهای تامین تجهیزات هستند و رگولاتوری چنین اشتباه مشابهی را در زمینه صدور پروانه اپراتورهای وایمکس داشت و بعدها آن را جبران کرد؛ اما از دعوای مزایده در ایران فقط وندورها برنده می‌شوند.»

به گفته رضاخواه، کشور باید به سمت توسعه شبکه 5G حرکت کند و در نهایت اگر این توسعه از مسیر غلط هم شروع شود بهتر از این است که اصلا شروع نشود.

توسعه بلند مدت با نسل پنجم

معاون فنی ایرانسل در این نشست از راه‌اندازی چهارمین سایت تجاری 5G ایرانسل در پارک آب و آتش خبر داد و گفت: «فردا چهارمین سایت افتتاح می‌شود و در مرحله بعدی سایت‌های 5G کیش و شیراز نیز به شبکه ایرانسل افزوده می‌شوند.»

حسن بولوردی، در پنل واگذاری باندهای فرکانسی 5G در ششمین نمایشگاه اینترنت اشیا گفت: «راه‌اندازی این سایت‌ها بستری برای تست کاربردها، تحقیق و توسعه و ماموریت‌های علمی و فرهنگی ایرانسل خواهد بود.»

او افزود: «در واگذاری باند فرکانسی شبکه 5G نباید برنامه‌ریزی بلندمدت را فدای تصمیم‌های کوتاه مدت کنیم اما واقعیت‌های کشور را هم نمی‌شود نادیده گرفت.»

به گفته بولوردی، ایرانسل با برخورداری از پروانه FWA و مجوز ارائه خدمات TD-LTE توانست با افزایش مصرف در سال‌های اخیر به ویژه در یک سال گذشته و در شرایط کرونایی با توسعه قابل ملاحظه شبکه، کمک بزرگی به حوزه اینترنت ثابت کشور کند.

او با اشاره به اینکه الگوی مصرف دیتا در ایران با دنیا متفاوت است، اعلام کرد: «در دنیا عمده مصرف روی شبکه ثابت است و شبکه سیار لوکس و گران است اما در توسعه شبکه ایرانسل موضوع TD-LTE قابل توجه است و درصد زیاد جمعیتی از مشترکان ایرانسل از این شبکه استفاده می‌کنند و مودم زیادی دست مردم است و برای توسعه شبکه 5G نمی‌توان در کوتاه مدت این مسائل را نادیده گرفت و به شبکه 5G سوئیچ کرد.»

بولوردی افزود: «مهاجرت به شبکه 5G باید در یک برنامه چند ساله اتفاق بیافتد چرا که شبکه‌های موبایل به حد انفجار رسیده و به دلیل قیمت پایین، مصرف آن بسیار بالا است و اگر بخواهیم برای بخشی از شبکه بخصوص در بخش TD-LTE هر تصمیمی بگیریم، نارضایتی زیادی به دنبال خواهد داشت. این درحالی‌ست که حدود 40 درصد شبکه ایرانسل روی TD-LTE است و در هر شهر بیش از سه هزار سایت قرار دارد. از همین رو ایرانسل در بلندمدت فرکانس تخصیصی را به سمت توسعه 5G خواهد برد.»

به گفته او، بحث‌هایی بر سر استفاده از فرکانسی که واگذار شده وجود دارد چرا که در TD-LTE نمی‌توان از باند تمیز و بدون مدخله استفاده کرد و چالش‌های جدی در فرکانس آن وجود دارد و البته در فرکانس‌های 5G چالش‌های به مراتب جدی‌تری وجود دارد و باید چالش‌ها را برطرف کرد.

او افزود: «باید تصمیم‌های بنیادی و کلان بگیریم نه اینکه فرکانس را واگذار کنیم و شبکه زیر بار مصرف برود اما در نهایت ببینیم نمی‌توانیم درست و حسابی از این باندها استفاده کنیم.»

معاون فنی ایرانسل ادامه داد: «اکنون قیمت گوشی‎‌های سازگار با فناوری 5G کمتر از 35 میلیون تومان نیست و اگر تصور کنیم 5G مانند 4G زودبازده است و بازگشت سرمایه در آن سریع اتفاق می‌افتد، تفکری خوشبینانه است.»

به گفته بولوردی رگولاتوری باید در چند سال اول از واگذاری باندهای فرکانسی 5G، روی مبالغ پرداختی حق‌السهم و حق فرکانس انتظاراتی از اپراتورها نداشته باشد چرا که اپراتور در یکی دو سال آینده درآمدی به نسبت سرمایه‌گذاری، از این بخش نخواهد داشت و بهتر است سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نیز این موضوع را مدنظر قرار دهد.

معاون فنی ایرانسل، توسعه شبکه 5G را از اولویت‌های ایرانسل عنوان کرد و توضیح داد: «برنامه پیوسته‌ای را تدوین کردیم و پیشتاز بودیم و امروز به صورت کامل پایلوت‌های تجاری در هسته اصلی شبکه قابل استفاده است.»

زیتل آماده ورود به مزایده باند فرکانس

همچنین رئیس هیات مدیره شرکت فرابرد داده‌های ایرانیان (زیتل) ، باتوجه به ارتقای پروانه FWA و واگذاری باندهای فرکانسی 5G گفت: «اپراتورهای نسل آینده اپراتورهای سنتی صوت و دیتا نیستند و اپراتورها باید بتوانند محتوا و ویدیو را با سرعت بسیار بالایی انتقال دهند.»

جهانگیر آقازاده افزود: «درحال حاضر سرمایه‌گذاری سنگینی توسط اپراتورهای FWA انجام شده و نمی‌شود آنها را کنار گذاشت و باتوجه به شرایط تحریم فعلی، ارتقای شبکه‌ها صرفا در فاز یک امکان‌پذیر است.»

به گفته آقازاده در سمت کاربر نهایی مهمترین علت راه‌اندازی شبکه‌های 5G ارائه پرسرعت محتوا و خدمات اینترنت اشیاء است. به همین دلیل هم اپراتورهای جدید حتما IPTV و VOD دارند و در حوزه اینترنت اشیاء سرمایه‌گذاری می‌کنند.

آقازاده افزود: «اگر سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی اجازه دهد، به عنوان اپراتور FWA در مزایده واگذاری باندهای فرکانسی 5G شرکت خواهیم کرد چرا که این فناوری نقش گسترده‌ای در کاهش محرومیت، افزایش اشتغال و کیفیت زندگی مردم خواهد داشت.

او ادامه داد: «باتوجه به رویکرد همگرایی خدمات ثابت و موبایل، زیتل از نظر زیرساختی و محتوایی آمادگی صد درصدی برای ورود به 5G دارد.»