قانون کار و قانون مدیریت خدمات کشوری چه نظری در مورد دورکاری دارند؟

تصویر مردی با شلوارک آبی چهارخانه، لم‌داده روی مبل، در حالی که سیگارش کنار دستش است و البته دستش تا نزدیک آرنج داخل یک پاکت بزرگ پفک. تا اینجای کار با کسی طرف هستیم که در حال استراحت در منزل خود است؛ اما ناگهان میزانسن تغییر می‌کند و یک میز کوچک با یک لپ‌تاپ روبه‌روی مرد قرار می‌گیرد و او هم کمی جدی‌تر می‌شود و زل می‌زند به مانیتور تا بتوان نام این قاب را «دورکاری» گذاشت. قابی که این روزها در بسیاری از خانه‌های کشور دیده می‌شود و شاید گفتن دلیل آن، یعنی شیوع ویروس کرونا، زائدترین توضیح ممکن باشد. وقتی پای کار و ساعت کاری و مزد و... به میان می‌آید، حقوق و قانون هم پای ثابت ماجرا هستند. در این شرایط این پرسش پیش می‌آید که دورکاری در قوانین مربوط به کار در ایران چه جایگاهی دارد. این مطلب نگاهی می‌اندازد به ادبیات حقوقی موجود در این زمینه. نخستین بار ادبیات مربوط به دورکاری در نوشته‌های مدیریتی ایران در ابتدای دهه 80 شمسی دیده شد، اما در واقع نخستین متن حقوقی برای این موضوع را محمود احمدی‌نژاد در پایان این دهه به وجود آورد. او که در انتخابات جنجالی سال 1388، قافیه را در تهران به رقیب خود باخته بود، بعد از انتخابات تلاش کرد با روش‌های مختلف کانون طبقه متوسط کشور یعنی پایتخت را دستخوش دگرگونی کند. یکی از روش‌ها برای این کار تمرکززدایی بود که آن را با روش‌هایی مانند تشویق خروج کارمندان از تهران انجام داد و یکی از تکه‌های پازل برای رسیدن به این هدف دورکاری بود. بالاخره وزرای عضو کمیسیون امور اجتماعی و امور الکترونیکی دولت طی جلسه خود در تاریخ 30 خرداد 1389، یعنی یک سال پس از آن ماجراها، آیین‌نامه دورکاری یا کار در خانه را به تصویب رساندند. این نخستین متن حقوقی در تاریخ حدوداً 115 ساله قانون‌گذاری در...