یارانه نقدی یا کالابرگ الکترونیکی، کدام‌یک آخر سال را می‌بینند؟ دولت و مجلس در یک روز، سخنان متفاوتی درباره سرانجام طرح کالابرگ الکترونیکی عنوان کردند

به گزارش پیوست، طرح کالابرگ الکترونیکی همچنان بعد از هشت‌ ماه در بلاتکلیفی به سر می‌برد. اجرا نشدن این طرح در زمان مقرر باعث جدال جدی میان دولت و مجلس شده است. امروز (۸ آذر ۱۴۰۱) دو خبر متفاوت از طرف دولت و مجلس بار دیگر بر ابهام اجرایی طرح کالابرگ الکترونیکی دامن زد. از یک طرف سخنگوی دولت گفت: «مراحل تکمیل زیرساخت طرح کالابرگ الکترونیکی به صورت مستمر در حال پیشبرد است.» و از طرف دیگر محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس عنوان کرد: «امسال طرح کالابرگ الکترونیکی اجرایی نمی‌شود.»

ابتدای امسال دولت سیزدهم اجرای سیاست اصلاح یارانه کالاهای اساسی را با نام جراحی اقتصادی در پیش گرفت. حذف ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی، در اسفند ۱۴۰۰ «مردمی‌سازی رایانه‌ها» را به‌ عنوان قانونی با تصویب طرح کالابرگ الکترونیکی در دستور کار دولت قرار داد. این طرح از همان ابتدا با کسری بودجه شدید مواجه بود و از طرفی با افزایش ۱۳ درصدی طرح هدفمندی یارانه‌ها دولت رئیسی در اجرای این طرح تاکنون ناکام مانده و حاصلش برای اقتصاد کشور رکودشکنی نرخ تورم بوده است.

پورابراهیمی درباره موضع دولت در قبال اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی توضیح داد: «دولت در اجرای این طرح از همان ابتدا اعلام کرد مشکل زیرساخت فنی مانعی بر سر راه اجرای این طرح است و از مجلس فرصت می‌خواست.» با این حال، نمایندگان مجلس علت عدم اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی را نبود منابع مالی کافی دولت می‌دانستند. در یک نمونه مهدی طغیانی، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس در گفت‌وگو با رسانه‌ها به عدم توان دولت در پرداخت مابه‌التفاوت شهریور ۱۴۰۰ تا امروز اشاره داشت و اجرای این طرح را از لحاظ فنی امکان‌پذیر می‌دانست. در هر حال، بعد از کشمکش میان دولت و مجلس در هفته گذشته سخنگوی اقتصادی دولت اعلام کرد: «مشکلی در تامین منابع مالی و تامین بودجه طرح کالابرگ الکترونیکی وجود ندارد و استان هرمزگان به‌ عنوان نخستین استان کشور برای اجرای آزمایشی طرح کالابرگ الکترونیکی مشخص شده است.» همچنین خاندوزی تغییر مدیریت در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی را علت تاخیر در اجرای این طرح اعلام کرد.

وزیر اقتصاد در حالی بر تامین بودجه برای طرح کالابرگ الکترونیکی تاکید کرد که ماه گذشته رئیس سازمان برنامه و بودجه در نطقی که در مجلس ایراد کرد گفت، در هفت ماه نخست سال جاری تنها ۶۶ درصد از منابع عمومی بودجه کشور محقق شده است. به عبارتی کسری بودجه ۱۴۰۱ بالغ بر ۴۷۰ هزار میلیارد تومان است که شامل یک‌سوم کل بودجه کشور می‌شود. میرکاظمی در آن جلسه «افزایش غیرکارشناسی رقم تبصره ۱۴ بودجه» یا همان هدفمندی یارانه‌ها توسط مجلس را علت اصلی این کسری دانست.

در رابطه با طرح کالابرگ الکترونیکی در اصل قرار بود وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در شهریورماه پیشنهاد رسمی خود برای کالابرگ الکترونیکی را به ستاد هماهنگی اقتصادی دولت ارائه کند اما این پیشنهاد شکل اجرایی به خود نگرفت و جزئیات آن نیز مشخص نیست. اجرا نشدن این طرح در موعد مقرر از طرف مجلس راه‌حل اقدام نظارتی را به میان کشید و جدال میان مجلس و دولت را به سطح جدیدی وارد کرد.

با این حال، امروز سخنگوی دولت درباره اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی گفت: «مراحل تکمیل زیرساخت طرح کالابرگ الکترونیکی به صورت مستمر در حال پیشبرد است. دولت اصرار دارد که در تامین کالاهای مورد نیاز مردم ریسک نکند و روش‌هایی را پیش ببرد که مردم دچار حاشیه نشوند.» سخنگوی دولت در پاسخ به رسانه‌ها زمان مشخصی برای اجرای کالابرگ الکترونیکی تعیین نکرد و تنها به گفته‌های هفته گذشته خاندوزی و اجرای آزمایشی این طرح اشاره داشت.

همچنین از طرفی، پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس امروز در مجلس درباره کالابرگ الکترونیکی عنوان کرد: «به نظرم الآن که به ماه‌های پایانی سال نزدیک می‌شویم استنباط من این است که شاید در سال جاری نتوانیم از ظرفیت کالابرگ استفاده کنیم.»

او در آخر گفت: «پرداخت نقدی کار را برای دولت ساده می‌کند ولی برای مردم به خاطر اثر تورمی روش فعلی می‌تواند یک آسیب باشد و با افزایش قیمت‌ها و ایجاد تورم و کاهش قدرت خرید مردم، روش پرداخت نقدی نمی‌تواند مفید باشد.»

با این همه، دولت رئیسی بعد از هشت ماه هنوز نتوانسته طرح کالابرگ الکترونیکی را اجرا کند و مجلس نیز از اجرای این طرح برای امسال ناامید به نظر می‌رسد.